Τον τελευταίο καιρό ακούω όλο και περισσότερο τις λέξεις "μεταβολικό σύνδρομο, αντίσταση ινσουλίνης, διαβήτης". Συνήθως το ακούγαμε για ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας, τώρα όμως το όριο ηλικίας έχει αρχίσει να κατεβαίνει με αρκετά ταχύ ρυθμό. Bλέπεις ανθρώπους κάθε ηλικίας να έχουν αυξημένο σάκχαρο. Είναι μια σοβαρή ασθένεια με άμεση επίδραση στην ποιότητα της ζωής, καθώς αν δεν ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα μπορεί να έχουμε άσχημες επιπτώσεις. Τα γονίδια που κληρονομούμε από τους γονείς μας παίζουν σημαντικό ρόλο για την εκδήλωση της ασθένειας,όμως η βασική αιτία στη σύγχρονη κοινωνία είναι ο τρόπος διαβίωσης και ειδικότερα η διατροφή μας.
Μπορούμε να ξεκινήσουμε με κάποιες απλές αλλαγές, που είναι σημαντικές για την αντιμετώπιση της ασθένειας.
1. Σταματήστε το κάπνισμα.
2. Βάλτε την άσκηση στη καθημερινότητά σας.
3. Μειώστε το αλκοόλ ή ακόμα καλύτερα αποφύγετέ το τελείως.
4. Προσέξτε το βάρος σας.
Με τη σωστή διατροφή μπορούμε να πετύχουμε μικρότερη φαρμακευτική αγωγή συνεπώς μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Μια κακή διατροφή αυξάνει τη χορήγηση φαρμάκων και όλες τις συνέπειες που προέρχονται από αυτά.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Το κλειδί της υπόθεσης για τον έλεγχο του διαβήτη είναι η ορμόνη ινσουλίνη. Τα προβλήματα αρχίζουν όταν ο οργανισμός μας παράγει μεγάλη ποσότητα. Κάθε κύτταρο του σώματός μας χρειάζεται ινσουλίνη για να μπορέσει να χρησιμοποιήσει τους υδατάνθρακες, τα λίπη και τις πρωτεϊνες. Έχει υποδοχείς που δέχονται και απορροφούν την ινσουλίνη και μπορεί να απορροφήσει μία συγκεκριμμένη ποσότητα. Αν η ινσουλίνη είναι πολύ περισσότερη από αυτή που μπορεί να απορροφηθεί ο αριθμός των υποδοχέων που την δέχονται μειώνεται και έτσι παρουσιάζεται " η αντίσταση ινσουλίνης¨. Ξεκινάει ένας φαύλος κύκλος. 'Οσο περισσότερη ινσουλίνη παράγεται από το πάγκρεας, τόσο μειώνονται οι υποδοχείς στα κύτταρα και τόσο περισσότερη ινσουλίνη κυκλοφορεί στο αίμα. Το υψηλό επίπεδο οδηγεί στο "μεταβολικό σύνδρομο" που είναι προάγγελος του διαβήτη. Χαρακτηριστικά του είναι: 1. υψηλό επίπεδο ινσουλίνης
2. υψηλή αρτηριακή πίεση
3. παχυσαρκία
4. υψηλά τριγλυκερίδια
Ο διαβήτης είναι μια σύνθετη ασθένεια. Εδώ καλό είναι να κάνουμε ένα διαχωρισμό. Υπάρχει ο διαβήτης τύπου -1 και ο τύπου-2. Ο διαβήτης τύπου-1 γνωστός ως διαβήτης που εξαρτάται από την ινσουλίνη, παρουσιάζεται σε ηλικία κάτω των 40 ετών και σε παιδιά. Η ασθένεια οφείλεται σε κληρονομικούς παράγοντες ή σε ιούς που υπάρχουν στο περιβάλλον και προσβάλλουν το πάγκρεας. Στο διαβήτη τύπου-1 ο ασθενής δεν παράγει ινσουλίνη ή η ποσότητα που παράγει είναι ανεπαρκής κι έτσι πρέπει να του χορηγηθεί ενέσιμα. Ο τύπου-2 είναι η πιο συχνή μορφή διαβήτη. Στον τύπου-2 διαβήτη ο ασθενής παράγει μεγάλη ποσότητα ισουλίνης ή αυτή που παράγεται δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σωστά. Χρειαζόμαστε ινσουλίνη για να μεταφερθεί η γλυκόζη από το αίμα στα κύτταρα και να τα τροφοδοτήσει. Ο κίνδυνος αυξάνεται όσο μεγαλώνουμε. Το πάχος επιδεινώνει την κατάσταση.
Πώς λοιπόν ο διαβήτης τύπου-1 έχει κοινά συμπτώματα με τον τύπου-2; Γιατί και στις δύο περιπτώσεις ο ασθενής δεν παράγει την ποσότητα ινσουλίνης που χρειάζεται. Τί ωθεί το πάγκρεας στην παραγωγή ινσουλίνης; Πολλοί είναι οι παράγοντες συμπεριλαμβανομένου του stress και διαφόρων φαρμάκων. Πρωταρχικό όμως ρόλο παίζει η τροφή.
'Οσο περισσότερους επεξεργασμένους υδατάνθρακες καταναλώνουμε, τόσο αυξάνεται η ανάγκη για ινσουλίνη. Όσο περισσότερη ινσουλίνη έχουμε τόσο περισσότερες επιπλοκές παρουσιάζονται. Εάν στη διατροφή μας μειώσουμε τους επεξεργασμένους υδατάνθρακες θα μειώσουμε και την αυξημένη ανάγκη για ινσουλίνη και τις αρνητικές επιπλοκές που μπορεί να επιφέρει. Η ινσουλίνη όπως και κάθε άλλη ορμόνη που παράγεται από τον οργανισμό μας είναι απαραίτητη για την καλή λειτουργία του. Το πρόβλημα αρχίζει όταν αυξηθεί περισσότερο απ' όσο χρειάζεται. Τότε μπορεί να αποθηκευτεί σαν λίπος και ακόμα χειρότερα να εμποδίσει τον οργανισμό να χρησιμοποιήσει το αποθηκευμένο λίπος για ενέργεια. Μπορεί να συντελέσει σε αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης, τριγλυκεριδίων και σε αυξημένη αρτηριακή πίεση.
Επομένως, ισουλίνη είναι η ορμόνη που παράγεται στο πάγκρεας και η βασική της λειτουργία είναι να ρυθμίζει το επίπεδο γλυκόζης στο αίμα, μεταφέροντας τη σε όλα τα κύτταρα του σώματος. Είναι απαραίτητη για την καλή υγεία, συγχρόνως και καταστροφική όταν βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα, γιατί μπορεί να επιφέρει παχυσαρκία, καρδιακές παθήσεις, αρθρίτιδα (που οφείλεται στην παχυσαρκία), διαβήτη, νεφρική ανεπάρκεια και προβλήματα όρασης.
Η καλύτερη διατροφή για όσους έχουν διαβήτη είναι αυτή που βασίζεται στο G.I (γλυκαιμικό δείκτη). Με τον G.I μετράμε πόσο αυξάνεται η γλυκόζη στο αίμα από τη συγκεκριμμένη τροφή που καταναλώσαμε. Η διατροφή με ισορροπημένο γλυκαιμικό δείκτη μας βοηθάει να: 1. έχουμε σταθερά επίπεδα γλυκόζης
2. να μειώσει "την αντίσταση ινσουλίνης" και το "μεταβολικό σύνδρομο"σε ασθενείς με διαβήτη τύπου-2
3. να μειώσει την ανάγκη για ινσουλίνη σε ασθενείς με διαβήτη τύπου-1
4. να μειώσει τα τριγλυκερίδια στο αίμα και να αυξήσει την HDL. ΄Ετσι μειώνεται ο κίνδυνος για καρδιακές παθήσεις.
Αντικαθιστώντας λοιπόν τους επεξεργασμένους υδατάνθρακες με ανεπεξάργαστους μειώνουμε τη γλυκόζη στο αίμα, συνεπώς και την ανάγκη για συνεχή παραγωγή ινσουλίνης. Ας επικεντρωθούμε λοιπόν στα λαχανικά, τα όσπρια και με "μέτρο" στα φρούτα.
