Τώρα που μπαίνει το καλοκαίρι ακούω πολλές φορές γύρω μου τη φράση " βρε παιδί μου ότι κι αν κάνω δε μπορώ να χάσω βάρος. Μάλλον θα έχει πρόβλημα ο μεταβολισμός μου ". Αυτή η φράση είναι που με κάνει σήμερα να ασχοληθώ με το συγκεκριμμένο θέμα, γιατί τα νέα είναι καλά. Μπορούμε να τον κάνουμε να λειτουργήσει καλύτερα.
Βασικό είναι να έχουμε στο μυαλό μας ότι ο καθένας μας είναι εντελώς διαφορετικός. Έχει δηλ.τον δικό του βιοχημικό τύπο. Έχουμε τρισεκατομμύρια "εργοστάσια παραγωγής ενέργειας" που τα ονομάζουμε μιτοχόνδρια. Μέσα στα μιτοχόνδρια γίνονται χημικές αντιδράσεις από τις οποίες παράγεται και απελευθερώνεται ενέργεια. Τα μιτοχόνδρια είναι αυτά που μετατρέπουν το οξυγόνο που αναπνέουμε και το φαγητό που τρώμε σε ενέργεια. Ας τα θεωρήσουμε σαν κινητήρες εσωτερικής καύσης. Όταν μιλάμε για μεταβολισμό συνήθως αναφερόμαστε στα μιτοχόνδρια. Ενεργά μιτοχόνδρια σημαίνει ότι το σώμα μας καίει αποτελεσματικά θερμίδες και έχουμε ένα γρήγορο μεταβολισμό. Ανενεργά σημαίνει ότι δεν μπορούν να κάψουν τις θερμίδες και επιβραδύνεται ο μεταβολισμός. Ας δούμε ποιες μπορεί να είναι οι αιτίες.
Ένα ποσοστό (αρκετά μικρό) είναι γενετικά προκαθορισμένο. Από έρευνα έχει προκύψει ότι σε μια οικογένεια αν ένας γονέας ή αδέλφια έχουν διαβήτη τύπου ΙΙ, τα μιτοχόνδρια των άλλων αδελφών μπορεί να είναι έως και 50% λιγότερο ενεργά ακόμα και αν το συγκεκριμένο άτομο δεν είναι παχύσαρκο. Η ηλικία καθώς και τα χρόνια νοσήματα δημιουργούν δυσλειτουργία στα μιτοχόνδρια. Η διατροφή όμως είναι αυτή που έχει τον κύριο λόγο (από δω το πήγαινα από κει το πήγαινα στη διατροφή ήθελα να καταλήξω). Πέρα από τις θερμίδες και τη γεύση η τροφή είναι αυτή που θα πει στα κύτταρά μας, ως εκ τούτου και στα μιταχόνδρια, τι θα κάνουν. Όταν κανείς καταναλώνει μεγάλες ποσότητες ζάχαρης, επεξεργασμένων τροφών και οξειδωμένων λιπαρών υπερφορτώνει τις μπαταρίες και σαν αποτέλεσμα έχουμε βλάβη. Σε αυτό συμβάλλει και η παχυσαρκία. Στις δίαιτες που κανείς υποσιτίζεται είναι σα να βάζει τον οργανισμό σε κατάσταση " πείνας". Ο μεταβολισμός μας τότε δουλεύει λιγότερο γιατί θέλει να αποθηκεύσει λίπος για να μπορέσει να αντιμετωπίσει τις δύσκολες μέρες που δεν θα βρίσκει φαγητό. Για να τον διατηρούμε σε καλή κατάσταση πρέπει οι τροφές που τρώμε καθώς και οι ποσότητες να είναι οι σωστές για μας. Ο τρόπος που ζούμε επίσης επηρεάζει τα μιτοχόνδρια. Οι περιβαντολογικές τοξίνες όπως φυτοφάρμακα, υδράργυρος, ακτινοβολία, οι μολύνσεις καθώς και το στρες βλάπτουν την ενέργεια του κυττάρου. Άλλος ένας δυνητικά επιβαρυντικός παράγοντας μπορεί να είναι η ανισορροπία στη χλωρίδα του εντέρου, δηλαδή όταν οι παθογόνοι οργανισμοί υπερτερούν των μη παθογόνων. Ο λόγος είναι ότι οι παθογόνοι μικροοργανισμοί ελευθερώνουν τοξίνες, τους λιποσακχαρίτες, που καταστρέφουν τα μιτοχόνδρια.
Ευτυχώς, τα πράγματα δεν είναι δυδάρεστα γιατί είναι στο χέρι μας να τα αλλάξουμε .Πώς θα το πετύχουμε;
1. Η τροφή μας πρέπει να περιλαμβάνει καλά λιπαρά όπως ελαιόλαδο, αβοκάντο, ξηρούς καρπούς καθώς και ψάρια πλούσια σε Ομέγα-3 λιπαρά. Η καλύτερη τροφή για τα μιτοχόνδρια είναι τα τριγλυκερίδια μέσης αλύσου που βρίσκονται στο λάδι καρύδας.
2. Να τρώμε φρέσκα λαχανικά και φρούτα (με μέτρο) γιατί είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά.
3. Να αποφεύγουμε τη ζάχαρη και το αλεύρι γιατί η ζάχαρη και το άμυλο τα καταστρέφουν.
4. Μη βασανίζεστε με νούμερα. Η ποιότητα και άχι η ποσότητα είναι το κλειδί για την καλή λειτουργία των μιτοχονδρίων ΄Ενας τρόπος για να δείτε πόσες θερμίδες πρέπει να καταναλώνετε είναι να βρείτε τον αριθμό των θερμίδων που χρειάζεστε για να επιβιώσετε όταν ο οργανισμός βρίσκεται σε απόλυτη ηρεμία. Εάν τρώτε λιγότερες θερμίδες το σώμα νομίζει ότι βρίσκεται σε κατάσταση "νηστείας" και αποθηκεύει λίπος. Το να μετρήσετε το RMR (Resting Metabolic Rate: τιμή μεταβολισμού σε κατάσταση ηρεμίας) είναι απλό. Αν έχετε κανονικό βάρος και ύψος πολλαπλασιάστε τα κιλά σας με 2.2 και ξαναπολλαπλασιάστε τα με το10 π.χ 60 Χ 2.2 Χ10 Αν έχετε πολύ μυική μάζα και λίγο λίπος πολλαπλασιάστε τα κιλά σας με 2.2 και μετά με το 13 π.χ 60Χ2.2Χ13 Αν είστε παχύσαρκος πολλαπλασιάστε τα κιλά σας με 2.2 και μετά με το 8 π.χ 80Χ2.2Χ8. Το RMR επηρεάζεται από την ηλικία -το ελατώνειΈτσι αποφεύγετε να βάλετε τον οργανισμό σας σε κατάσταση στέρησης.
5. Κινηθείτε περισσότερο και με μεγαλύτερη ένταση. Ασκηθείτε με ένταση 1΄και με λιγότερη για 2-3΄. Εναλλάσσετε με ασκήσεις ενδυνάμωσης. Οι ασκήσεις ενδυνάμωσης δημιουργούν μυς και περισσότερα μιτοχόνδρια. Η διαλειμματική προπόνηση μεγιστοποιεί τη λειτουργία τους και την ταχύτητα που καίνε οξυγόνο και θερμίδες.
6. Καταναλώστε τροφές (δύσκολο μόνο από τις τροφές. Είναι αναγκαία και τα συμπληρώματα) που βοηθούν στην ενέργεια όπως:
CoQ10 (ψάρια πλούσια σε ωμέγα 3 λιπαρά, μοσχάρι, κοτόπουλο, σουσάμι, φυστίκια, σπανάκι)
Α-λιποϊκό οξύ (νεφρά, καρδιά, συκώτι, μπρόκολο, σέσκουλα, σπανάκι)
Ν-ασελοκυστεϊνη (συμπλήρωμα διατροφής)
Καρνιτίνη (κρέας)
Βιταμίνες του συμπλέγματος Β (όπως βλέπουμε και από το όνομα πρόκειται για ένα σύμπλεγμα βιταμινών που η κάθε μία απ' αυτές βρίσκεται σε διαφορετικές τροφές. Σε γενικές γραμμές τις συναντάμε στα όσπρια, τους ξηρούς καρπούς, τους σπόρους)
7. Ο ύπνος είναι βασικός συνεργός στην κυτταρική ανάπλαση. 8 ώρες καλού συνεχούς ύπνου βελτιώνει την λειτουργία του κυττάρου.
Βλέπουμε καθαρά ότι ακόμα κι αν υπάρχει μια προδιάθεση στον οργανισμό είναι στο χέρι μας να ρυθμίσουμε το μεταβολισμό μας και την υγεία μας. Αν ενδιαφερθούμε για την καλή κατάσταση των μιτοχινδρίων μας θα αυξήσουμε το μεταβολισμό μας και θα είμαστε σε καλή φυσική κατάσταση και υγιείς. Αξίζει να το προσπαθήσουμε!