Τα τελευταία χρόνια όλο και πιο συχνά ακούμε για ανθρώπους που υποφέρουν από κάποιας μορφής άνοια. Πολλές φορές μάλιστα η κατάσταση είναι σοβαρότερη και έχουμε να αντιμετωπίσουμε τη νόσο του Alzheimer. Θα μπορούσαμε να τη χαρακτηρίσουμε σαν την ασθένεια της μεταπολεμικής γενιάς. Υπολογίζεται ότι οι ασθενείς της θα έχουν τριπλασιαστεί μέχρι το 2050.
Ακόμα κι αν δε νοσήσουμε, μεγαλώνοντας αντιμετωπίζουμε συχνά προβλήματα με την μνήμη, συγκέντρωση καθώς και την ικανότητα να σκεφτόμαστε και να μαθαίνουμε. Πολλές φορές θέλουμε να πούμε κάτι και οι λέξεις δεν μας έρχονται. Συνήθως αυτό οφείλεται στη γήρανση του εγκεφάλου (υπάρχει κάποια φυσιολογική φθορά), στην έλλειψη θρεπτικών στοιχείων, στο νερό και στα διάφορα είδη τοξινών με τα οποία ερχόμαστε σε συχνή επαφή.
Τα φάρμακα που χορηγούνται μας δίνουν μικρές υποσχέσεις βελτίωσης με πολλές παρενέργειες. Υπάρχoυν τρόποι για να επιβραδύνουμε τη γήρανση του εγκεφάλου. Θα αναφέρουμε μερικούς από αυτούς που θα μας βοηθήσουν να έχουμε "νέο και οξυδερκές μυαλό".
Το Ginkgo Biloba είναι το αρχαιότερο είδος δένδρου που εμφανίστηκε στον πλανήτη (Κίνα και Ιαπωνία). Από το 18 αιώνα και μετά το συναντάμε στην Ευρώπη και Αμερική. Μία από τις βασικές θεραπευτικές του ιδιότητες είναι η βελτίωση της μνήμης που οφείλεται στην καλύτερη τροφοδοσία του εγκεφάλου με οξυγόνο. Καθαρίζει τις ελεύθερες ρίζες. Με αυτό τον τρόπο προστατεύει τους νευρώνες από την οξείδωση. Βελτιώνει τη μικροκυκλοφορία του εγκεφάλου και έτσι μειώνεται η συσσωμάτωση αιμοπεταλίων. Το συμπέρασμα που έχει προκύψει από μελέτες δείχνει ότι μπορεί να βελτιώσει τη μνήμη, τη συγκέντρωση και την ετοιμότητα. Το 2005 ερευνητές μετά από τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή μελέτη κατέληξαν στο παρακάτω συμπέρασμα. Ασθενείς που έπαιρναν 160mg/μέρα Ginkgo Biloba για 24 εβδομάδες παρουσίασαν την ίδια βελτίωση με εκείνους που έπαιρναν donepezil.
To Βacopa monnieri είναι ένα θεραπευτικό βότανο που ενισχύει τη γνωστική λειτουργία του εγκεφάλου. Xρησιμοποιείται στην παραδοσιακή ινδική ιατρική (Ayurveda) εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Θεωρείται ότι βοηθάει τη μνήμη, τη γνωστική λειτουργία, το stress (ανήκει στην κατηγορία των προσαρμογόνων δηλ.βοηθάει τον οργανισμό να προσαρμόζεται σε νέες στρεσογόνες καταστάσεις), είναι καταπραϋντικό και αντιεπιληπτικό. Στην Αυστραλία είναι διαδεδομένο και χορηγείται σε ηλικίες άνω των 60 ετών. Σε μια αυστηρή μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Complementary and Alternative Medicine αναφέρεται ότι μετά από 12 εβδομάδες οι εθελοντές που πήραν 300mg Bacopa/μέρα βελτίωσαν τη μνήμη τους, το χρόνο αντίδρασης τους σε διάφορα γεγονότα καθώς και την ικανότητά τους να αγνοούν άσχετες πληροφορίες. Επίσης παρουσίασαν μείωση καρδιακού ρυθμού, κατάθλιψης και ανησυχίας. Πιθανολογείται ότι οι ευεργετικές επιδράσεις οφείλονται στις ενώσεις του φυτού που επιδρούν θετικά στα κύτταρα του εγκεφάλου και προκαλούν την αναγέννηση του εγκεφαλικού ιστού. Άλλες μελέτες δείχνουν ότι βελτιώνει τις νευροτοξικές επιδράσεις που προέρχονται από τη νικοτίνη και το αλουμίνιο.
Το τσάι, το κρασί και η σοκολάτα βελτιώνουν τη δυνατότητα σκέψης γιατί και τα τρία είναι πλούσια σε φλαβονοειδή. Ας μη βιαστούμε όμως να βγάλουμε συμπεράσματα. Την καλύτερη απόδοση την είχαν αυτοί που έτρωγαν 10γρ. σοκολάτας τη μέρα και αυτοί που έπιναν 75ml κρασί τη μέρα. Φαίνεται ότι η ρεσβερατρόλη που υπάρχει στα σταφύλια και το κακάο έχει τη δυνατότητα να εξουδετερώνει τις τοξικές επιδράσεις των πρωτεϊνών που είναι συνδεδεμένες με το Alzheimer. H ρεσβερατρόλη είναι μία χημική ένωση των φυτών και παίζει το ρόλο αντιβιοτικού για να αποτρέψει τα βακτήρια και τους μύκητες. Όλα τα είδη berries καθώς και τα κουκουνάρια είναι πλούσια σε ρεσβερατρόλη.
Tα αντιοξειδοτικά επιβραδύνουν τη γήρανση του εγκεφάλου. Μία διατροφή πλούσια σε λαχανικά, berries, και καρύδια μειώνει το οξειδωτικό stress και βελτιώνει την επικοινωνία των νευρώνων.΄Eχουμε σαν αποτέλεσμα καλύτερη μνήμη, καθαρότερη σκέψη, καλύτερη συμπεριφορά. Σχετικά με πρόσφατα δεδομένα αυτών που η διατροφή είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά έχουν λιγότερες πιθανότητες να πάθουν Αlzheimer (JAMA, 2002).
Η διαλείπουσα νηστεία βοηθάει επίσης στην αναζωογόνηση του εγκεφάλου. Ο διατροφικός περιορισμός διαγείρει την έκφραση των νευροτροφικών παραγόντων. Οι νευροτροφικοί παράγοντες είναι μόρια που παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη των νευρικών ινών. Προστατεύουν τους νευρώνες αυξάνοντας την παραγωγή πρωτεϊνών που καταστέλλουν τις ελεύθερες ρίζες και ως εκ τούτου την οξείδωση. Ένας μάλιστα νευροτροφικός παράγοντας που ονομάζεται BDNF ενεργοποεί χημικές ουσίες που προάγουν την υγεία του νευρικού συστήματος και ωφελούν άμεσα τις γνωστικές λειτουργίες συμπεριλαμβανόμενης και της μάθησης. Επίσης ο διατροφικός περιορισμός μπορεί να αυξήσει τη δυνατότητα του εγκεφάλου για αυτο-επιδιόρθωση.
Επίσης κατά τη διάρκεια της άσκησης απελευθερώνονται νευροτροφικοί παράγοντες που συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του εγκεφάλου.
Οι ενεργοποιημένοι υποδοχείς της βιταμίνης D βοηθούν την ανάπτυξη των νευρώνων του εγκεφάλου. Ο οργανισμός μας χρειάζεται από 60ng/mL και πάνω για να έχουμε καλή υγεία.
Η υγεία του εντέρου (2ος εγκέφαλος) βοηθάει στην καλή λειτουργία του εγκεφάλου. Ο εγκέφαλος παίρνει πληροφορίες μέσω του πνευμονογαστρικού νεύρου. Είναι καλό να έχουμε μια ισοπποπημένη χλωρίδα στο έντερο.
Ο ύπνος καθαρίζει τον εγκέφαλο από τις τοξίνες. Μία έρευνα που έγινε από το πανεπιστήμιο του Oregon έδειξε ότι άτομα μέσης ηλικίας που κοιμούνται 6-9 ώρες το βράδυ έχουν καλύτερη σκέψη από αυτούς που κοιμούνται λιγότερες ή περισσότερες ώρες. Η έρευνα αυτή έγινε σε 30.00 άτομα έξι διαφορετικών χωρών. Ένας βασικός λόγος είναι ότι κατά τη διάρκεια του ύπνου ο εγκέφολος εργάζεται 10 φορές περισσότερο για να απομακρύνει τις τοξικές πρωτεϊνες π.χ. αυτές που συμβάλλουν στη νόσο του Alzheimer. Αν δεν έχουμε επαρκή ύπνο ο εγκέφαλος δυσκολεύεται να απομακρύνει την αμυλοειδή πλάκα.
Ο κουρκουμάς καθαρίζει από την πλάκα που συντελεί στη νόσο. Στην Ινδία τα ποσοστά του Αlzheimer είναι πολύ μικρότερα σε σύγκριση με άλλες χώρες. Μία μελέτη που έγινε από UCLA το 2006 έδειξε ότι η κουρκουμίνη μπορεί να καθαρίσει τις αμυλοειδείς πλάκες που ευθύνονται για την ασθένεια ενισχύοντας το έργο των μακροφάγων (ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού). Οι έρευνες επίσης έδειξαν ότι η κουρκουμίνη είναι καλό να χρησιμοποιείται σε καθημερινή βάση και όχι για μικρά διαστήματα σε μεγάλες δόσεις.
Καλές τροφές για τη μνήμη μας είναι το αβοκάντο, τα πατζάρια, τα μύρτιλα, τα μπρόκολα, το σέλερυ, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά (σπανάκι, μαρούλι, σέσκουλα...), το ελαόλαδο, το λάδι καρύδας, τα αυγά, οι σαρδέλες,τα καρύδια και ο αγαπημένος μας ζωμός (από κοτόπουλο ή κρέας).
Θα καταλήξουμε για άλλη μια φορά: "Eμείς επιλέγουμε το τρόπο που θέλουμε να μεγαλώσουμε".